Γεράσιμoς Δώσσας:«Διαρρύθμιση αίθουσας Γυμναστηρίου και αλλαγή κουφωμάτων στο Γυμνάσιο – Λύκειο Νεάπολης» (Διάκριση στα αντικειμενικά γεγονότα και τις υποκειμενικές κρίσεις)

Όπως η παλιά αυστηρή δημοσιογραφική δεοντολογία απαιτούσε τη σαφή διάκριση ανάμεσα στην είδηση και στο σχόλιο, με τον ίδιο τρόπο στη συζήτηση για το θέμα «Διαρρύθμιση αίθουσας Γυμναστηρίου και αλλαγή κουφωμάτων στο Γυμνάσιο – Λύκειο Νεάπολης» χρειάζεται να διακρίνουμε τα αντικειμενικά γεγονότα από τις υποκειμενικές (περί αυτών) κρίσεις και διαθέσεις καθενός από εμάς. 

Α.- Τα γεγονότα (η σειρά της έκθεσής τους δεν είναι αξιολογική):

1.- α) Το Τσοτύλι έχει τις κατάλληλες υποδομές (κτηριακές, υπαίθριων χώρων, σύγχρονο μεγάλο κλειστό γυμναστήριο, χώρους άθλησης κλπ) και προσφέρεται απολύτως ως μέσο για τον συγκεκριμένο σκοπό της λειτουργίας Λυκείου.

β) Η Νεάπολη έχει μεγαλύτερο μαθητικό πληθυσμό, αλλά εμφανώς υποδεέστερες υποδομές, έως ανεπαρκείς και προβληματικές.

2.- α) Το Τσοτύλι έχει υπέρ αυτού την ιστορική μαρτυρία των Εκπαιδευτηρίων του επί Τουρκοκρατίας ως κέντρου πνευματικής και εθνικής ακτινοβολίας και της παράδοσης, η οποία, και ως ζώσα μνήμη ακόμη, μαρτυρεί ότι λαμπροί επιστήμονες από τη Νεάπολη φοίτησαν και αποφοίτησαν από τα Εκπαιδευτήρια Τσοτυλίου. Τα παιδιά από τη Νεάπολη πήγαιναν στο Τσοτύλι. Όχι το αντίθετο. Έχει επίσης και την μαρτυρία του παζαριού από αμνημονεύτων χρόνων, ότι ήταν ισχυρό εμπορικό κέντρο. Η σημασία της μαρτυρίας αυτής μειώνεται εξ αιτίας της δημογραφικής  αποψίλωσης της περιοχής.

α) Η Νεάπολη έχει υπέρ αυτής την ιστορική μαρτυρία των Οθωμανικών χρόνων, ως διοικητικού πρώτα, ακολούθως δε και μεγάλου στρατιωτικού κέντρου. Επίσης έχει το πλεονέκτημα, ότι ως συγκοινωνιακός κόμβος παρουσιάζει στις σύγχρονες συνθήκες μεγαλύτερη εμπορική ζωτικότητα. Τέλος, εξακολουθεί να διατηρεί μεγάλης σημασίας διοικητικές/υπηρεσιακές υποδομές.

3.- Το αρμόδιο υπουργείο αφού προχώρησε στη συγχώνευση/κατάργηση του Λυκείου Τσοτυλίου, παραδέχθηκε την ανάγκη να παραμείνουν στο Τσοτύλι οι τρεις τάξεις του, την ανάγκη φιλοτιμία ποιούμενο (μια και στη Νεάπολη δεν υπήρχαν οι κατάλληλες αίθουσες), αλλά και για εκτόνωση των αντιδράσεων, με βάση την αρχή «να σε κάψω Γιάννη, να σ’ αλείψω λάδι».

4.- Από το σημείο αυτό η υποβόσκουσα προηγουμένως αλλά κάπως αφανής, όσο και περιττή πια, τοπικιστική αντιπαράθεση μεταξύ Νεάπολης και Τσοτυλίου παίρνει εμφανή και συγκεκριμένο χαρακτήρα και εντοπίζεται στο σκοπό και στα μέσα.

Ο σκοπός είναι αφενός να γίνει η οριστική μεταφορά των τάξεων Λυκείου στη Νεάπολη, αφετέρου δε (από την πλευρά του Τσοτυλίου) να ματαιωθεί οριστικά και να επανέλθει η έδρα του Λυκείου στο Τσοτύλι.

Τα μέσα είναι αφενός η δημιουργία επαρκών χώρων και αιθουσών στο Λύκειο Νεάπολης, αφετέρου δε η ανάδειξη (εκ μέρους του Τσοτυλίου) του γεγονότος ότι η σχετική δαπάνη, στις συνθήκες της σημερινής κρίσης είναι σπατάλη πόρων που θα μπορούσαν να διατεθούν για πραγματικά αναγκαίους στόχους, πέρα από τον απώτερο σκοπό της (την εξαφάνιση των λόγων που δικαιολογούν την διατήρηση των τάξεων στο Τσοτύλι).

5.- Όσο ο τοπικισμός είναι όχι μόνο γεωμορφολογικό αλλά και αρχαιότατο πολιτικό χαρακτηριστικό του ελληνικού συλλογικού βίου, άλλο τόσο η πολιτική στην Ελλάδα διαπλέκεται παλαιόθεν με την έννοια του πολιτικού κόστους, που επιβάλλει τους τακτικισμούς και τις περίτεχνες ισορροπίες που προσπαθούν να πετύχουν όλοι όσοι βγαίνουν στην πολιτική σκηνή.

6.- Είναι εμφανής, παρά τον συγκεχυμένο χαρακτήρα της, η προσπάθεια στα επίσημα έγγραφα του Δήμου Βοϊου (για τη κατασκευή νέων αιθουσών στο Λύκειο Νεάπολης) να μη διασαλπισθεί το γεγονός, αλλά να περάσει όσο το δυνατόν πιο απαρατήρητο. Το «λεληθότως» ήταν επιθυμητό, αν και η απόκρυψη δεν ήταν δυνατή. Γι’ αυτό έγινε μια προσεκτική «διαρρύθμιση» στην δημοσιοποίηση της Διαρρύθμισης.

Β.- Κρίσεις και διαθέσεις

 Από εδώ και πέρα ό, τι γράφεται ανήκει στο υποκειμενικό πεδίο-όση κι αν είναι η επιθυμία για αντικειμενικότητα.

α) Ο καθένας αντιλαμβάνεται και κατανοεί την ανάγκη να ικανοποιηθούν όλοι σε μια διαφορά και μάλιστα κατά τον δικαιότερο δυνατό τρόπο.

Εξ αυτού, αντιλαμβάνεται και κατανοεί την προσπάθεια της δημοτικής αρχής να κρατήσει τις ισορροπίες και μάλιστα σε μια περιοχή με έντονους τοπικιστικούς ανταγωνισμούς. Ακόμη περισσότερο, όταν έχουν προηγηθεί διενέξεις και «τραυματισμοί» φιλότιμου και συμφερόντων που ήταν καίριοι για πολλούς-και ίσως ακόμη ανεπούλωτοι. Αλλά στην προκειμένη περίπτωση το θέμα ήταν η σωστή επιλογή.

Η Νεάπολη δικαιούνταν και δικαιούται αποκατάσταση σε πολλά ζωτικά ζητήματά της. Υπέστη πολλές αδικίες-όπως και η Σιάτιστα, άλλωστε. Αλλά η δικαίωσή της δεν είναι το «να πάρει το Λύκειο από το Τσοτύλι.

Εξ άλλου, για το Τσοτύλι το ζήτημα δεν είναι η Νεάπολη. Είναι το ίδιο και, επίσης, είναι το κράτος. Το ίδιο, γιατί οφείλει να αναπτύξει όλη τη δυναμική του σε ένα δρόμο ανάπτυξης, έτσι ώστε να ανακτήσει τη ζωτικότητά του-και τη δημογραφική.

Το κράτος, γιατί αυτό είναι που με μια θλιβερά ανιστόρητη και εθνικά και πολιτικά κοντόφθαλμη απόφαση έκανε το λάθος (χειρότερο κι από έγκλημα) να πλήξει τα Εκπαιδευτήρια Τσοτυλίου και έτσι να στείλει το μήνυμα, ότι η εθνοαποδόμηση έγινε, από ιστορική και κοινωνικοπολιτική «σχολή», κρατική πολιτική μιας Ελλάδας της παρακμής.

  

Γεράσιμoς Μιχαήλ Δώσσας, παλιός δημοσιογράφος και πρώην πρόεδρος της Ενώσεως Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας-Θράκης (ΕΣΗΕΜ-Θ), καταγόμενος από το Τσοτύλι.