Κυριακή 3 Ιουνίου 2012

Η Μονή Αγίας Τριάδας Βυθού Βοΐου Κοζάνης


Η μονή της Αγίας Τριάδας βρίσκεται σε απόσταση 6-7 χλμ. από το χωριό Βυθός του Δήμου Βοΐου, χτισμένο στους πρόποδες του Προφήτη Ηλία, ανάμεσα στα περίφημα μαστοροχώρια της Ανασελίτσας, το Ζουπάνι (Πενταλόφο), Ντόλο (Βυθό), Κωνστάντζικο (Αυγερινό), που είναι γνωστά και με την γενική ονομασία Ζουπάνια και σε υψόμετρο 1000 μ. 
Το μοναστήρι διατηρεί έως σήμερα τη φρουριακή μορφή του στη νότια και ανατολική πλευρά. Είναι ένα από τα λαμπρότερα δείγματα βυζαντινής αρχιτεκτονικής με τρεις τρούλους και πλούσιες αγιογραφίες.
Το μοναστήρι
Διαβαίνοντας τον προαύλιο χώρο του Μοναστηριού σε κυριεύει ένα δέος, μια γλυκιά ηρεμία, η ψυχή σου γαληνεύει από τις ομορφιές του περιβάλλοντος χώρου αλλά και όλων εκείνων που ο Ηγούμενος Σεραφείμ προνόησε και φρόντισε να υπάρχουν ώστε να αρμόζουν στην συνολική εικόνα που ο επισκέπτης θα πρώτο αντικρύσει . 

Στο κέντρο ο ναός της Αγίας Τριάδoς χτισμένος με πελεκητή πέτρα δείγμα της οικοδομικής αρχιτεκτονικής του Βοίου. Βυζαντινού ρυθμού με τρεις τρούλους εκπληκτικό ξυλόγλυπτο τέμπλο ενώ ιδιαίτερα εντυπωσιακές είναι οι αγιογραφίες του επονομαζόμενου Μιχαήλ, Χιοναδίτη αγιογράφο, ο οποίος χρειάστηκε περίπου 45 χρόνια να ολοκληρώσει τον ναό καθώς επέλεξε να εργαστεί μόνος του. 

Το Μοναστήρι διακοσμήθηκε με λιθανάγλυφα του Μίλιου Ζουπανιώτη, για την ανοικοδόμησή του, βοήθησαν μάστορες από την περιοχή ενώ ο κόσμος προσέφερε γενναιόδωρα. 

Γύρω του οι κοιτώνες φιλοξενίας, ανοικτοί και έτοιμοι να υποδεχτούν εκείνους που θα επιλέξουν να επισκεφτούν το Μοναστήρι και να διανυκτερεύσουν. 

Είναι εντυπωσιακό το πως δένει η πέτρα με το όλο σύνολο, η οποία κυριαρχεί. Δεν θα μπορούσε να γίνει και αλλιώς, άλλωστε βρισκόμαστε στο τόπο που χτυπάει η καρδιά των πετράδων, των καλύτερων μαστόρων που η φήμη τους ξεπέρασε τον ελλαδικό χώρο. 

Για το σημερινό Μοναστήρι που ιδρύθηκε το 1792 κοντά στην παλαιότερη Μονή των Ταξιαρχών του 16ου αιώνα και την θέση του, πολλοί θρύλοι σώζονται μέχρι σήμερα, καθώς αποτελεί συνέχεια των παλαιοτέρων μοναστηριών, που έφεραν την ονομασία των Αγίων Ταξιαρχών. 

Παραδόσεις και θρύλοι 

Γυρνώντας τον χρόνο θέλουμε να γνωρίσουμε την πλούσια ιστορία του. Ο Ηγούμενος μας εξιστορεί τα γεγονότα πηγαίνοντας μας πίσω στο χρόνο εκεί αρχίζουν όλα. Το μοναστήρι στη σημερινή του θέση και με την τωρινή του μορφή, σύμφωνα με γραπτές σημειώσεις του Κτήτορα Νεοφύτου και τις επιγραφές του καθολικού, έχει κτισθεί στο χρονικό διάστημα 1792-1800. 

Το μοναστήρι γεννήθηκε μέσα από την σύγχυση και την αναστάτωση που επικρατούσε στην Δυτική Μακεδονία εκείνη την περίοδο. Στα μέσα του 16ου αιώνα μοναχοί από το Μοναστήρι του Φιλοθέου του Άθωνα ήρθαν κοντά στο χωρίο Φτέρη και έχτισαν μοναστήρι στην μνήμη των Αγίων Ταξιαρχών, στην θέση που υπάρχει σήμερα ένα παρεκκλήσι της ενορίας Βυθού, γνωστό ως «Παλαιομονάστηρο». 

Αποδείχτηκε λόγο των πολλών επιδρομών από ληστές, ακατάλληλη η τοποθεσία και έτσι ο μοναχός Νεόφυτος Πανούρης το μετέφερε στο χωριό Ζάλτσι στα 1649, ούτε εκεί όμως οι πατέρες βρήκαν ασφάλεια και ησυχία με αποτέλεσμα να μεταφερθούν στο Βάθος της χαράδρας και να χτίσουν ναό στην μνήμη και πάλι των Αγίων Ταξιαρχών. 

Στα τέλη του 1792 ο ηγούμενος Νεόφυτος μετέφερε το μοναστήρι στη θέση «Αλώνια» με την ονομασία «Αγία Τριάδα». Δυο από τις εκδοχές της σημερινής ονομασίας του, μας εξιστόρησε ο πατέρας Σεραφείμ, καθώς σύμφωνα με την παράδοση λέγεται ότι η εικόνα της Αγίας Τριάδoς από την Μονή του Πελεκάνου που βρισκόταν εμφανιζόταν μόνη της στο χώρο που βρίσκεται ο ναός σήμερα στο Βυθό. Μια ιστορία που δημιούργησε αντιπαράθεση μεταξύ των κατοίκων του Πελεκάνου και του Βυθού. Η λύση δόθηκε με ένα γαϊδουράκι στο οποίο φορτώθηκε η εικόνα και αφέθηκε ελεύθερο. Στο σημείο που το ζώο σταμάτησε ήταν η Μονή, οπότε και παρέμεινε. 

Μια άλλη εκδοχή θέλει την εικόνα να εμφανίζεται σε δέντρο μέσα στο δάσος και απέναντι από την Μονή που μόνο ο Ηγούμενος Νεόφυτος την έβλεπε. Μετά από φωτιά που ξέσπασε στο δάσος η εικόνα σώθηκε και βρέθηκε αργότερα και μεταφέρθηκε στη Μονή από έναν βοσκό και στην συνέχεια να κτιστείτε ο Ναός που φέρει το όνομα της Αγίας Τριάδoς. 

Το καθολικό ανεγέρθηκε το 1800 και είναι έργο του Γεωργίου Κούστα από το Ζουπάνι το σημερινό Πεντάλοφο σύμφωνα με την επιγραφή που υπάρχει στο βόρειο τοίχο. Είναι κατασκευασμένο με πελεκητές πέτρες, αρχιτεκτονικά ανήκει στον αθωνικό τύπο με τρούλο. Στο εσωτερικό του όλες οι επιφάνειες καλύπτονται με αγιογραφίες όπου απεικονίζονται άγιοι παραβολές παραστάσεις της Βάπτισης και της Μεταμόρφωσης καθώς επίσης διάφορα θέματα από το λειτουργικό δογματικό και ιστοριολογικό κύκλο. 

Ο τοιχογραφικός διάκοσμος της Μονής παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον με τα πάμπολλα αγιογραφικά θέματα που αφήνουν κατάπληκτο τον επισκέπτη. 

Οι τοιχογραφίες του μοναστηριού πρέπει να διατηρηθούν με κάθε θυσία καθώς αποτελούν πραγματικό θησαυρό, γεγονός που απασχολεί ιδιαίτερα τον Ηγούμενο της Μονής. 

Στυλοβάτης και ψυχή της Μονής ο Πατέρας Σεραφείμ 

Καταγόμενος από την Ανθούσα Βοΐου ο πατέρας Σεραφείμ εγκατέλειψε την κοσμική ζωή στα 19 του και πήρε το δρόμο για το Μοναστήρι. 

Η πίστη του μοναδικός σύντροφος όλα αυτά τα χρόνια, «δεν μετάνιωσα ποτέ για την επιλογή μου παρόλο που οι δυσκολίες ήταν πολλές», μας εκμυστηρεύεται. 

Απομονωμένος στην μοναχική ζωή, ακούραστος εργάτης αγωνίζεται μεταξύ γης και ουρανού, στο ερημικό τόπο έχοντας μοναδική συντροφιά τον Θεό και τον πανέμορφο 18χρονο γάτο του, που τον ακολουθεί πιστά σε όλες τις δουλειές. 

«Κάποτε το Μοναστήρι έσφυζε από ζωή, ήταν καλά χρόνια είχε μεγάλη ακίνητη και κινητή περιουσία, η φήμη του ήταν μεγάλη σε ολόκληρη την Δυτική Μακεδονία και την Βόρεια Ελλάδα.» «Μεγάλη ήταν και η προσφορά του και στους αγώνες του έθνους» μας λέει ο Ηγούμενος. Για να συμπληρώσει στα γεγονότα, ότι το 1932 με νόμο καταργήθηκε και έγινε μετόχι του Μοναστηριού Μικροκάστρου και η περιουσία του να περιέλθει στον Οργανισμό Διαχείρισης Εκκλησιαστικής Περιουσίας. Με ενέργειες του ιεράρχη Ιακώβου πετυχαίνετε η ανασύσταση του Μοναστηριού στις 30 Οκτωβρίου του 1952, για να ξεκινήσει το έργο της ανασυγκρότησης και αναστήλωσης του μέχρι της μέρες μας. 

Οι οικονομικές δυσκολίες πολλές, αν και ανθεί ο θρησκευτικός τουρισμός σε όλη την χώρα και παρ’ όλο που το μοναστήρι είναι από τα ομορφότερα δυστυχώς ούτε προσβασιμότητα καλή υπάρχει ούτε δυνατότητα οργάνωσης για να καταφέρει να προσελκύσει τον κόσμο και πάλι από όλη την επικράτεια. Οι περισσότεροι επισκέπτες είναι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής που κρατούν ζωντανό το μοναστήρι με τις λίγες οικονομίες από τον οβολό τους και η βοήθεια των Τσοτυλιωτών και Πενταλοφιωτών ειδικά των κατοίκων του Βυθού και του Αυγερινού, που αγαπούν πασχίζουν και νοιάζονται για το δικό τους Μοναστήρι, προσφέροντας με κάθε τρόπο. Η αγωνία για το μέλλον μεγάλη καθημερινή έγνοια του πατέρα Σεραφείμ που από το 1970 μετά την αποχώρηση του Ηγούμενου Γεδεών απέμεινε μόνος του με την μητέρα του Βαρβάρα που το 2002 έφυγε από την ζωή.. 

Στυλοβάτης της Μονής ο πατέρας Σεραφείμ που διακρίνεται για την ευσέβεια και την εργατικότητα του, αγωνίζεται καθημερινά με τα λίγα μέσα που διαθέτει να κρατήσει ζωντανό τον «επίγειο παράδεισό του». Ο χρόνος αφήνει τα σημάδια του, τα οποία πρέπει να καλυφθούν. 


tomirmigi

πηγη: talanto.forumup.gr/Μεταξύ γης και ουρανού (Της Δέσποινας Αμαραντίδου ), travelplorer.gr, community.pamediakopes.gr

επιμέλεια:art

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΣΕΒΟΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΤΙΘΕΤΗ ΑΠΟΨΗ