Η κρυμμένη καφεΐνη!

panoramio.com/

(kids.in.gr)
Καφεΐνη: Μια διεγερτική ουσία που βρίσκεται σε πολύ περισσότερα προϊόντα απ’ όσα φανταζόμαστε και συχνά επηρεάζει την υγεία των παιδιών μας...

Ποτέ δε θα δίνατε στο 4 ετών παιδάκι σας ένα φλιτζάνι καφέ για πρωινό, σωστά; Κι όμως, ίσως του δίνετε καφεΐνη με άλλους τρόπους χωρίς να το καταλαβαίνετε.

Η ακατάλληλη για τα παιδιά ουσία είναι παρούσα σε περισσότερα από 63 φυτά, συμπεριλαμβανομένων των καφεόδεντρων, του τσαγιού, των κακαόδεντρων και των προϊόντων που παράγονται από αυτά, κι όχι μόνο στον καφέ. Ας δούμε μαζί έξι αξιοπρόσεκτες πληροφορίες γι αυτό το δημοφιλέστατο διεγερτικό, αλλά και ποιες εναλλακτικές λύσεις έχουμε για να μειώσουμε την καφεΐνη που προσλαμβάνουν τα παιδιά μας.

1. Η καφεΐνη βρίσκεται εκεί όπου δε φανταζόμαστε

Όπως ξέρουμε, τα αναψυκτικά τύπου κόλα περιέχουν καφεΐνη (περίπου 32mg ανά κουτάκι των 330ml), πράγμα που αναγράφεται και στη συσκευασία. Το πρόβλημα είναι με τα προϊόντα που δεν υποψιαζόμαστε καν ότι μπορεί να περιέχουν καφεΐνη και, φυσικά, αφού δεν το επιβάλλει η νομοθεσία, δεν το αναγράφουν στις συσκευασίες τους. Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά μας μπορεί να την προσλαμβάνουν από εκεί που δεν το φανταζόμαστε. Για παράδειγμα, αναψυκτικά όπως το τσάι Nestea περιέχουν τουλάχιστον 15,18mg καφεΐνης στο κουτάκι των 330ml, ενώ ένα παγωτό Haagen-Dazs με γεύση καφέ έχει 48 mg καφεΐνης ανά κυπελλάκι. Μεγάλες ποσότητες καφεΐνης περιέχουν επίσης τα ενεργειακά ποτά τύπου Lucozade και Gatorade, που πίνουν ορισμένα παιδιά που αθλούνται.

2. Επηρεάζει περισσότερο τα παιδιά από τους ενηλίκους

Τα παιδιά μας έχουν μικρότερο σώμα και λιγότερα κιλά από εμάς τους ενηλίκους και κατά συνέπεια η ίδια ποσότητα καφεΐνης ασκεί εντονότερη διεγερτική δράση. Τι συμβαίνει όταν η καφεΐνη εισέρχεται στον οργανισμό ενός παιδιού που δεν είναι συνηθισμένο σε αυτή; Προκαλεί προσωρινή αύξηση της πίεσης του αίματος και μπορεί να πυροδοτήσει την απελευθέρωση κορτιζόλης και αδρεναλίνης, των ορμονών του στρες που αυξάνουν τον παλμό της καρδιάς, ενώ επίσης μπορεί να προκαλέσει αρρυθμία. Σε μεγάλες δόσεις επηρεάζει το συντονισμό των κινήσεων, προκαλεί πονοκέφαλο, εκνευρισμό, στομαχόπονο και αυξάνει τον κίνδυνο υπέρτασης. Επιπλέον, η καφεΐνη προκαλεί συμπεριφορά παρόμοια με των παιδιών που πάσχουν από το Σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ADHD), δηλαδή ανησυχία, ανυπομονησία και προβλήματα συγκέντρωσης.

3. Δεν ξεδιψάει

Η καφεΐνη είναι διουρητική, το οποίο σημαίνει ότι διεγείρει τον οργανισμό, ώστε να αποβάλλει υγρά. Στα παιδιά μικρής ηλικίας, μπορεί να προκαλέσει ακόμη και ακράτεια κατά τη διάρκεια της ημέρας. Εάν, λοιπόν, δώσετε στο παιδί που διψάει μια παγωμένη κόλα ή καφέ, όχι μόνο δε θα ξεδιψάσει (μπορεί να ξεδιψάσει μόνο στιγμιαία), αλλά μπορεί να αποδειχτεί και επικίνδυνη εάν το μικρό έχει ιδρώσει πολύ ή είναι άρρωστο και έχει αφυδατωθεί. Επιπλέον, εξαιτίας της ζάχαρης που περιέχουν τα εν λόγω ροφήματα (αφού η καφεΐνη είναι πικρή), αυξάνεται η ανάγκη για κατανάλωση περισσότερων υγρών.

4. Δημιουργεί ήπιο εθισμό

Είναι πιθανόν παιδιά που καταναλώνουν έστω και μικρή ποσότητα καφεΐνης, δηλαδή δύο περίπου κουτάκια αναψυκτικού που περιέχει καφεΐνη (δείτε ποια είναι στον πίνακα), καθημερινά και για τουλάχιστον έξι μήνες να αποκτήσουν σωματική εξάρτηση από την καφεΐνη. Τα συμπτώματα της στέρησης μπορεί να είναι πονοκέφαλος, υπνηλία, αίσθημα κόπωσης, εκνευρισμός και μειωμένη πίεση του αίματος. Ενώ τα ορατά συμπτώματα διαρκούν μόνο 24 ώρες, έρευνα του Πανεπιστημίου της Μινεσότα έδειξε ότι η επίδραση της καφεΐνης στην ικανότητα συγκέντρωσης και στη σχολική απόδοση των παιδιών μπορεί να διαρκέσει έως και μια εβδομάδα. Οι ειδικοί δε γνωρίζουν μετά βεβαιότητας πόσος χρόνος χρειάζεται γενικά για να αναπτυχθεί εξάρτηση από την καφεΐνη, επομένως παιδιά τα οποία σταματούν και ξαναρχίζουν τακτικά τη διεγερτική αυτή ουσία μπορεί να εκδηλώνουν συνεχείς μικρές κρίσεις στέρησης.

5. Προκαλεί προβλήματα στον ύπνο

Σε παγκόσμιο επίπεδο, υπολογίζεται ότι περίπου 26% των παιδιών ηλικίας 3-10 ετών πίνουν τουλάχιστον ένα αναψυκτικό με καφεΐνη την ημέρα. Τα παιδιά αυτά κοιμούνται τρεισήμισι ώρες λιγότερο την εβδομάδα από τα παιδιά που αποφεύγουν την ουσία αυτή. Η δράση της αρχίζει σε περίπου 20 λεπτά από την κατανάλωσή της και χρειάζεται έξι τουλάχιστον ώρες για να απορροφηθεί από τον οργανισμό. Εάν, λοιπόν, δώσετε στο μικρό σας να πιει το απόγευμα ένα παγωμένο τσάι, θα δυσκολευτεί πολύ να κοιμηθεί το βράδυ. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι ιδιοτροπίες του μικρού. Ο ύπνος έχει ζωτική σημασία για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και την ικανότητα μάθησης των παιδιών. Αν τους λείπει ύπνος, θα έχετε μακροπρόθεσμα αρνητικά αποτελέσματα.

6. Βλάπτει τα οστά

Μελέτες σε ενηλίκους έχουν δείξει ότι η καφεΐνη εμποδίζει την απορρόφηση ασβεστίου. Παρότι δεν έχουν γίνει έρευνες σε παιδιά ώστε να προσδιοριστεί με ακρίβεια πόσο επηρεάζονται τα οστά τους, οι ειδικοί πιστεύουν ότι το πιθανότερο είναι να έχει εξίσου αρνητικά αποτελέσματα. Άρα, μπορεί η έλλειψη ασβεστίου τα πρώτα χρόνια της ζωής τους να προκαλέσει «νοσηρή» ανάπτυξη, μειώνοντας την οστική μάζα και αυξάνοντας τον κίνδυνο καταγμάτων και, κατά προέκταση, τον κίνδυνο οστεοπόρωσης σε μεγαλύτερη ηλικία, γι’ αυτό προληπτικά θα ήταν καλό να αποφεύγεται όσο το δυνατόν περισσότερο.

Η άποψη αυτή σύμφωνα με δημοσίευση στο apn.gr, δεν ισχύει για τους ενήλικες, όταν ο καφές καταναλώνεται σε μικρές ποσότητες, όπως επισημαίνεται σε δημοσίευμα της ιστοσελίδας της Ντόιτσε Βέλε («ΝΒ»), που επικαλείται πρόσφατες επιστημονικές έρευνες που έγιναν στη Γερμανία. 

Συγκεκριμένα, στο δημοσίευμα τονίζεται πως από έρευνες που έγιναν στη χώρα - στην οποία το 87% των κατοίκων καταναλώνει ημερησίως καφέ και μάλιστα πάνω από 15 χρόνια - το ρόφημα αυτό, όταν καταναλώνεται σε μικρή ποσότητα, προστατεύει από ορισμένες παθήσεις του ήπατος. Μάλιστα, οι γιατροί - ερευνητές, τη φορά αυτή, προσδιόρισαν και την ποσότητα: όχι πάνω από δύο φλιτζάνια ημερησίως, κανονικού μεγέθους.

Οι Γερμανοί ερευνητές μελέτησαν επί δύο χρόνια την ποσότητα της καφεΐνης, η οποία, όπως διαπίστωσαν, έχει ευεργετική επίδραση. Δηλαδή, οι ειδικοί ερευνητές από την πανεπιστημιακή κλινική του Άαχεν, συγκεκριμενοποίησαν ποια είναι η συγκεκριμένη ποσότητα καφεΐνης και που αυτή επενεργεί.

Μιλώντας στη «ΝΒ», ο επικεφαλής της ομάδας ερευνητών, κ. Όλαφ Γκρέσνερ, αφού επιβεβαίωσε παλαιότερα πορίσματα για προληπτική δράση της καφεΐνης, εκτίμησε πως: «Οι παρατηρήσεις για την προληπτική δράση της καφεΐνης δεν είναι τυχαίες. Επομένως, μακροπρόθεσμα, πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως φάρμακο, που θα ανακόπτει τις χρόνιες ασθένειες του ήπατος».

- kids.in.gr,Του Γιάννη Δεβετζόγλου με τη συνεργασία του Δρ. Χαράλαμπου Χατζηαθανασίου, RQE διευθυντή Ενδοκρινολογικού Τμήματος Νοσοκομείου Παίδων «Π. & Α. Κυριακού»

- apn.gr

επιμελεια:art