Την «Ευρώπη δύο ταχυτήτων» προωθεί η Άνγκελα Μέρκελ

Σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό DER SPIEGEL «Διάσωση με διαίρεση», η γερμανίδα καγκελάριος θέλει να αναβαθμίσει την ευρωζώνη εις βάρος της υπόλοιπης Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στην αυριανή συνάντηση του με την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ στο Βερολίνο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι θα έχει μια ευχάριστη συνομιλία, που θα αφορά ισχυροποίηση του ευρωπαϊκού του ρόλου.

Η καγκελάριος σχεδιάζει την επόμενη πολιτική της κίνηση - σταθμό. Ενώ μέχρι πρόσφατα διατεινόταν ότι με την ίδια «δεν μπορούν να πετύχουν προσπάθειες διχασμού της Ευρώπης», τώρα, υπό την πίεση της νέας επιδείνωσης της ευρώ - κρίσης, η Μέρκελ σκέπτεται να εγκαταλείψει τη φιλοσοφία της μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης και να αναθέσει στον Ρομπάι ρόλο - κλειδί για κάτι νέο.

Η Μέρκελ δεν αντέχει άλλο τις αντιδράσεις της Μεγάλης Βρετανίας στη στενότερη από κοινού ανάπτυξη των χωρών της ΕΕ και γι' αυτό σχεδιάζει μια Ευρώπη των δύο ταχυτήτων. Η Ευρωζώνη θα αποκτήσει στενούς δεσμούς, πιθανόν μέσω μιας νέας συνθήκης, που θα ισχύει παράλληλα με τη συνθήκη της Λισσαβόνας. Κάπως έτσι ήταν η διατύπωση του υπουργού οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε την περασμένη εβδομάδα στο προεδρείο της Κ.Ο. των CDU/CSU. Επικεφαλής του νέου κέντρου εξουσίας η Μέρκελ θέλει να θέσει τον κ. Ρομπάι, ο οποίος προϊσταται ήδη του Συμβουλίου των 27 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ.

Αν η Μέρκελ επιβάλει το σχέδιό της, τότε μελλοντικά θα έχουμε μια Ευρώπη εις διπλούν: το «κλαμπ» των 27, που μέχρι τώρα διοικεί κυρίως την κοινή εσωτερική αγορά, και την Κοινότητα των 17 κρατών της Ευρωζώνης, με ενιαία χρηματοοικονομική, δημοσιονομική και κοινωνική πολιτική. Σ' αυτή την περίπτωση, θα είχαμε μια κοινωνία δύο τάξεων, οπότε τίθενται τα εξής ερωτήματα: Τι θα γίνει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή; Θα είναι αρμόδια για τα οικονομικά ζητήματα της Ευρωζώνης ή θα υπάρχει νέο όργανο; Το ίδιο ερώτημα ισχύει και για το Ευρωκοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στο Λουξεμβούργο. Θα είχαμε όλα τα θεσμικά όργανα διπλά, δηλαδή ακόμα μεγαλύτερη γραφειοκρατία και σπατάλη;

Απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δεν υπάρχουν ακόμα, αλλά ο προβληματισμός είναι διάχυτος. Η Κομισιόν είναι αντίθετη με τα σχέδια της Μέρκελ, όπως και οι περισσότεροι ευρωβουλευτές, καθώς και πολλές μικρές χώρες της ΕΕ, αλλά και βουλευτές από την ίδια την Κ. Ο. των κομμάτων της Χριστιανικής Ένωσης. Σε συνέντευξή του στο SPIEGEL, o πρόεδρος του CSU Χορστ Σεεχόφερ δηλώνει αντίθετος με ένα «ευρωπαϊκό υπερκράτος»και με τη δημιουργία συνεχώς νέων θεσμών και εργαλείων.

Ακριβώς αυτό όμως έχει κατά νου η Μέρκελ και στηρίζεται στη φιλοσοφία μιας «Ευρώπης - πυρήνα», για την οποία είχε μιλήσει για πρώτη φορά τη δεκαετία του '90 ο τότε πρόεδρος της Κ. Ο. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Τους προηγούμενους μήνες ο σημερινός υπουργός οικονομικών, σε συνεννόηση με την καγκελάριο, πέρασαν διάφορα μέτρα για την ευρώ - διάσωση, άλλα που αφορούν ολόκληρη την ΕΕ και άλλα που αφορούν μόνο την Ευρωζώνη.

Η προωθούμενη από την κ. Μέρκελ και το Νικολά Σαρκοζί «οικονομική διακυβέρνηση»καταλήγει στην εκχώρηση μέρους των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών της ΟΝΕ. Ως πρότυπο χρησιμεύουν οι διερχόμενες κρίση χώρες. Η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία έχουν προβεί ήδη σε μια τέτοια εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας, όπως λέγεται. Τώρα θα πρέπει να εκχωρήσουν μέρος της ανεξαρτησίας τους και οι χώρες που βρίσκονται ακόμα σε υγιή δημοσιονομική κατάσταση.

Η ολοκλήρωση (integration) του Eurogroup θα προωθηθεί μέσω νέων θεσμικών οργάνων. Η Γερμανία και η Γαλλία θέλουν να αποκτήσουν μεγαλύτερη ανεξαρτησία από τις υπάρχουσες δομές της Ευρώπης των 27 και να μην εξαρτώνται πλέον μόνο από τα αποθέματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Οι δύο ηγέτες θέλουν σε πρώτη φάση να δημιουργηθεί ένα τμήμα αναλύσεων του EFSF υπό τη διεύθυνση του Γερμανού Κλάους Ρέγκλινγκ, που θα παρακολουθεί τις χρηματαγορές και θα διατυπώνει προτάσεις για το πώς το Ταμείο θα μπορεί να αποτρέπει μελλοντικές κρίσεις. Στο EFSF όμως συμμετέχουν μόνο οι χώρες - μέλη του ευρώ. Η συνθήκη της Λισσαβόνας, το θεμέλιο της ΕΕ, δεν εμπεριέχει το θεσμό.

Έτσι λοιπόν η ΟΝΕ έχει από τώρα δικά της θεσμικά όργανα, που αποφασίζουν ανεξάρτητα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι σημαντικές αποφάσεις λαμβάνονται από καιρό στο Eurogroup, όπου οι υπουργοί οικονομικών των χωρών - μελών της ΟΝΕ συναντώνται μια φορά το μήνα, εν ανάγκη και συχνότερα.

Αυτό όμως δεν φτάνει για την κ. Μέρκελ και τον κ. Σαρκοζί. Στο μέλλον θέλουν να συναντώνται και οι 17 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωζώνης σε συνόδους κορυφής, δύο φορές το χρόνο, όπου θα προΐσταται ως μόνιμος πρόεδρος ο Χ. Β. Ρομπάι. Έτσι το Eurogroup θα πρέπει να αποκτήσει και δική του Γραμματεία. Σε πρώτη φάση υπάρχουν σκέψεις να αποτελέσει αυτή παρακλάδι της υπάρχουσας Γραμματείας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Αλλά και η ομάδα των Υπ. Οικονομικών της Ευρωζώνης αναμένεται να ενισχυθεί. Διατυπώνονται σκέψεις να αποκτήσει πρόεδρο, ο οποίος θα συνομιλεί με τον Ρομπάι. Αυτό το ρόλο τον έχει μέχρι τώρα ο Ζαν - Κλωντ Γιούνκερ. Ο νέος πρόεδρος αναμένεται να είναι ένας πρώην υπουργός οικονομικών, ώστε να είναι ευρύτερα αποδεκτός από τους ομολόγους του.

Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι αυτή τη στιγμή δημιουργείται στις Βρυξέλλες ένα είδος παράλληλης κυβέρνησης, αν και τα θεωρητικά σχέδια του Βερολίνου πηγαίνουν πολύ πέρα απ' αυτό. Η κ. Μέρκελ δηλαδή σκέφτεται να θεσπίσει δίκαιο προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εναντίον των κρατών - μελών της ευρωζώνης τα οποία παραβιάζουν το Σύμφωνο Σταθερότητας. Κάτι τέτοιο όμως θα σήμαινε αλλαγή της συνθήκης της Λισσαβόνας.

Η καγκελάριος Μέρκελ υποστηρίζεται στα σχέδιά της για μια «Ευρώπη - πυρήνα», με ενιαία οικονομική και δημοσιονομική πολιτική και από τον προκάτοχό της Γκέρχαρτ Σρέντερ. Ο πρώην καγκελάριος, σε συνέντευξή του στο SPIEGEL, υποστηρίζει τη θέσπιση ενός κοινού ευρωπαίου υπουργού οικονομικών, ο οποίος θα ελέγχεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τονίζει δε ότι θα πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες προς μια Ευρώπη - πυρήνα και μια κοινή οικονομική διακυβέρνηση, όπως προτάθηκε από τη κ. Μέρκελ και τον κ. Σαρκοζί.

tovima.gr