Η συνέχεια με τα παρατράγουδα του εκλογικού συστήματος των Δημοτικών εκλογών…(του Ανδρέα Τσολακόπουλου)

Τσολακόπουλος Ανδρέας

Νεάπολη Κοζάνης

Η συνέχεια με τα παρατράγουδα των Δημοτικών εκλογών…

Μετά από αρκετά τηλεφωνήματα και ερωτήματα για το εκλογικό σύστημα των Δημοτικών εκλογών, επανερχόμαστε για μερικές λεπτομέρειες

(Ίσως, να γίνουν και αλλαγές της τελευταίας στιγμής).

Επιγραμματικά επαναλαμβάνουμε:

(και για τον Δήμο Βοΐου)

1.. Αν προκύψει Δήμαρχος από την πρώτη Κυριακή, δηλαδή αν ο συνδυασμός του υπερβεί το 50% και μέχρι το 60% των ψήφων σε ολόκληρο το Δήμο (των εγκύρων ψηφοδελτίων και φυσικά εκτός των λευκών), τα πράγματα είναι σχετικά απλά.

Ο Δήμαρχος καταλαμβάνει τις 16 έδρες (το 60% του συνολικού αριθμού των 27 εδρών), μαζί με το Δήμαρχο.

{Αν το ποσοστό του επιτυχόντος συνδυασμού είναι μεγαλύτερο από 60%, αυξάνονται ανάλογα και οι έδρες του, πέραν από τις 16 και το εκλογικό μέτρο μειώνεται, περίπου στο 3,7..% (=100:27) και ισχύει η καθαρή αναλογική}.

Αν δεν υπάρχουν υποψήφιοι του επιτυχόντος συνδυασμού, σε κάποια Δημοτική Ενότητα (δηλαδή, Εκλογική Περιφέρεια πρώην Δήμου ή Κοινότητας), τότε το 27 μελές Δημοτικό Συμβούλιο, μειώνεται ανάλογα και λειτουργεί ο Δήμος με λιγότερους συμβούλους της πλειοψηφίας, που μπορεί να καταστεί μειοψηφία!

Γι αυτό, όποιος διεκδικεί τη Δημαρχία, καταθέτει πλήρη συνδυασμό.

Η κατανομή των υπολοίπων 11 εδρών γίνεται, χωρίς βέβαια τη συμμετοχή του επιτυχόντος συνδυασμού, στους υπόλοιπους συνδυασμούς, αναλογικά και σύμφωνα με το συνολικό αριθμό των ψήφων, που έλαβαν αυτοί σε ολόκληρο το Δήμο κλπ.

Η διανομή των εδρών σε κάθε Δημοτική Ενότητα (Εκλογική περιφέρεια πρώην Δήμου ή Κοινότητας) γίνεται ως εξής:

Αρχικά, δεσμεύονται, για την παράταξη του Δημάρχου, 5 έδρες, τουλάχιστον μία σε κάθε Εκλογική Ενότητα (πρώην Δήμο) και στον Πεντάλοφο η μοναδική, για να εξασφαλίσει έτσι, το ελάχιστο της μίας έδρας, σε κάθε Δημοτική Ενότητα, ώστε να εκπροσωπείται σε όλες, γιατί υπάρχει το σοβαρό ενδεχόμενο να μην πάρει καμία έδρα σε κάποια Δημοτική Ενότητα και ας έχει την πλειοψηφία σε αυτήν, επειδή η διανομή αρχίζει από το συνδυασμό που έλαβε το μικρότερο ποσοστό των ψήφων!

Ορίζεται το προσωπικό εκλογικό μέτρο κάθε συνδυασμού που είναι το πηλίκο του συνολικού αριθμού των ψήφων, αυτού του συνδυασμού, σε ολόκληρο το Δήμο, δια του αριθμού των εδρών, που καταλαμβάνει, σύμφωνα με την παραπάνω κατανομή.

Στη συνέχεια, αρχίζουμε τη διανομή από το συνδυασμό με τη μικρότερη εκλογική δύναμη και διαιρούμε τον αριθμό των ψήφων που πήρε σε κάθε Εκλογική Περιφέρεια (Δημοτική Ενότητα), δια του προσωπικού του εκλογικού μέτρου.

Τα ακέραια πηλίκα ορίζουν τον αριθμό των εδρών σε κάθε Δημοτική Ενότητα.

Το πιθανότερο είναι να μην καλύπτεται ο συνολικός αριθμός των εδρών που δικαιούται ο συνδυασμός, οπότε ανατρέχουμε στις περιφέρειες, όπου αυτός έχει τα μεγαλύτερα αδιάθετα υπόλοιπα ψήφων κ.ο.κ.

Συνεχίζουμε με τον αμέσως επόμενο συνδυασμό, οπότε καταλήγουμε στον επιτυχόντα συνδυασμό του Δημάρχου, που καταλαμβάνει τις έδρες που θα περισσέψουν ως αδιάθετες και γι αυτό υπάρχει η ασφαλιστική δικλείδα της δέσμευσης της μιας έδρας σε κάθε ενότητα.

Ένα παράδειγμα:

Έστω ότι έχουμε τη συμμετοχή 4 συνδυασμών, με τις εξής έδρες:

Α=16,    Β=6,    Γ=4    και    Δ=1, σύμφωνα με την παραπάνω κατανομή.

α). Έστω, ότι ο τελευταίος σε ψήφους συνδυασμός Δ, που κερδίζει μία έδρα (όπως είπαμε με ελάχιστες ψήφους), δεν έλαβε (το πιο πιθανό) το εκλογικό μέτρο σε κάποια Ενότητα, αλλά στη Δημοτική Ενότητα π.χ. του Τσοτιλίου έχει πάρει τις περισσότερες ψήφους, από αυτές που πήρε σε οποιαδήποτε άλλη Ενότητα, οπότε καταλαμβάνει τη μοναδική του έδρα στο Τσοτίλι, δια του επικεφαλής του.

Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση που ο Δ έλαβε το εκλογικό μέτρο στο Τσοτίλι, που αυτό είναι σπάνιο και θα συνέβαινε μόνον αν όλες οι ψήφοι του ήταν μόνον εκεί και πουθενά αλλού..

β). Αν, ο προτελευταίος σε ψήφους συνδυασμός Γ, που κερδίζει τέσσερις έδρες, πάρει δύο φορές το εκλογικό μέτρο στο Τσοτίλι, ή μία φορά και έχει το μεγαλύτερο υπόλοιπο, τότε παίρνει δύο έδρες στο Τσοτίλι και τις άλλες δύο στις υπόλοιπες ενότητες κλπ, οπότε, καταλαμβάνονται ακόμα δύο έδρες, από το Τσοτίλι.

Είναι πολύ πιθανό, ο Γ να καταλάβει από μία έδρα σε κάθε ενότητα (πρώην Δήμο) και την έδρα που θα λάβει στην ενότητα με τις περισσότερες ψήφους να την καταλάβει ο επικεφαλής και να μείνει εκτός ο υποψήφιός του με τις περισσότερες ψήφους!

γ). Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με το δεύτερο συνδυασμό Β, που μπορούσε να πάρει και τις υπόλοιπες δύο έδρες του Τσοτιλίου και να μην έμενε καμία έδρα για το συνδυασμό του Δημάρχου, γι αυτό δεσμεύονται από την αρχή οι 5 έδρες, ανά μία σε κάθε ενότητα, για το συνδυασμό του Δημάρχου.

δ). Επίσης, μπορούσε να υπάρχει και άλλος συνδυασμός, που ενώ έχει την πλειοψηφία π.χ. στο Τσοτίλι, να μην καταλαμβάνει καμία έδρα! και να καταλήγει σε άλλη ενότητα με ελάχιστες ψήφους κλπ.

Είναι τα παράλογα των εκλογικών συστημάτων, όταν δεν ισχύει η απλή αναλογική.

2.. Αν δεν προκύψει Δήμαρχος από την πρώτη Κυριακή (το πιο πιθανό), δηλαδή, αν κανένας συνδυασμός δεν υπερβεί το 50% των εγκύρων ψηφοδελτίων σε ολόκληρο το Δήμο, τα πράγματα είναι πολύ πιο παράλογα...

Στη δεύτερη Κυριακή, φυσικά, δεν υπάρχει σταυροδοσία και η πρώτη κατανομή υπολογίζεται από την πρώτη Κυριακή.

Υπάρχουν δύο κατανομές.

Η πρώτη για τις 14 έδρες, όπου συμμετέχουν, αναλογικά όλοι οι συνδυασμοί, και η δεύτερη για τις υπόλοιπες 13 έδρες, από τις οποίες συμπληρώνει ο νικητής της δεύτερης Κυριακής, μέχρι τις 16 και αυτές που θα περισσέψουν τις παίρνει όλες, ο δεύτερος συνδυασμός που συμμετέχει στη δεύτερη Κυριακή.

Το θεωρητικό εκλογικό μέτρο της πρώτης κατανομής των 14 εδρών, όπου συμμετέχουν όλοι οι συνδυασμοί, είναι περίπου 7,14% (=100:14), αλλά, πρακτικά, οι 14 έδρες κατανέμονται ως εξής:

Πολλαπλασιάζουμε το ποσοστό % (τα εκατοστά) του κάθε συνδυασμού με το 0,14 και το ακέραιο μέρος του γινομένου αποτελεί τον αριθμό των εδρών.

Φυσικά, δε θα συμπληρωθεί ο αριθμός των 14 εδρών, οπότε, κατανέμονται οι υπόλοιπες έδρες, αρχίζοντας από τα μεγαλύτερα δεκαδικά μέρη του γινομένου κλπ.

Ο αριθμός των εδρών αυτής της κατανομής είναι αναλλοίωτος, για τους συνδυασμούς που δεν συμμετέχουν στη δεύτερη Κυριακή.

Η διανομή των εδρών, ανά Εκλογική Ενότητα, γίνεται, όπως προαναφέρθηκε.

Παράδειγμα:

Έστω, τα παρακάτω ποσοστά των συνδυασμών κατά την πρώτη Κυριακή:

Α=49,9%,  Β=24,1%,  Γ=23%,  Δ=3%.

Τα γινόμενα με το 14, ή με το 0,14, αν δεν ληφθεί το %, είναι, αντίστοιχα:

Α΄=6,99  Β΄=3,37  Γ΄=3,22  Δ΄=0,42, οπότε:

Οι έδρες της πρώτης κατανομής είναι:

Α΄΄=7,  Β΄΄=3,  Γ΄΄=3,  Δ=1.

=Αν στη δεύτερη Κυριακή κερδίσει ο Α΄ συνδυασμός, τότε προσθέτει στις 7 έδρες που πήρε από την πρώτη κατανομή και άλλες 9 (από τις 13 της δεύτερης κατανομής), για να συμπληρώσει τις 16 και τις υπόλοιπες 13-9=4, τις παίρνει ο Β΄ συνδυασμός και τις κάνει 3+4=7.

Μετά, αρχίζει η διανομή των εδρών, κατά ενότητα, με τα προσωπικά εκλογικά μέτρα, κατά τα γνωστά.

=Αν στη δεύτερη Κυριακή κερδίσει ο Β΄ συνδυασμός, τότε προσθέτει στις 3 έδρες της πρώτης κατανομής και όλες τις 13 έδρες της δεύτερης κατανομής, για να συμπληρώσει τις 16 και δεν μένουν έδρες για τον Α΄ συνδυασμό!, που μένει στις 7 έδρες της πρώτης κατανομής.

Υπόψη, όπως είπαμε προχθές, ο νικητής, έστω και με 24% αρχικό ποσοστό παίρνει και την πλειοψηφία των εδρών στις δύο Δημοτικές Κοινότητες Σιάτιστας και Νεάπολης, όπου μπορεί να πήρε ελάχιστες ψήφους!

Βλέπουμε, επίσης, ότι η κατάσταση της πρώτης Κυριακής μπορεί να ανατραπεί, γι αυτό οι συνδυασμοί είναι συγκρατημένοι στην κριτική και στις κατηγορίες για όλους τους αντιπάλους, μέχρι την πρώτη Κυριακή, επειδή θα τους χρειαστούν στη δεύτερη, εκτός και αν φαίνεται ο μοναδικός αντίπαλος για τη δεύτερη Κυριακή, οπότε θα στρέψουν τα βέλη μονομερώς (και αλίμονο, μεταξύ συμπολιτών) από την αρχή, αλλά, τουλάχιστον να μην είναι κάτω από τη μέση..

Αν «παίξετε» λίγο με τα ποσοστά, θα ανακαλύψτε και άλλα παράξενα..

Αν οι συνδυασμοί είναι περισσότεροι, τότε προκύπτουν και περισσότερα τραγελαφικά φαινόμενα….

Μπορεί να εκλεγούν Δημοτικοί Σύμβουλοι με ελάχιστες ψήφους και να μείνουν εκτός, άλλοι με πολύ περισσότερες ψήφους και κατά τεκμήριο ικανότεροι…

Όταν υπάρχει το «βαρύ πυροβολικό» για έναν συνδυασμό, σε μία εκλογική ενότητα (συνωστισμός στελεχών), λογικό είναι να κατανέμονται αυτοί και στις άλλες εκλογικές ενότητες, με πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα επιτυχίας, αφού μπορούν να ψηφιστούν (με τον έναν επιπλέον σταυρό) από δημότες της πρώην οικείας Ενότητας, που έχουν 4 επιλογές, κατά τα γνωστά και να εξομαλυνθούν, κάπως τα παράλογα…

*Από φέτος, ο Δήμαρχος δεν επιτρέπεται να ασκεί άλλη επαγγελματική δραστηριότητα.

*Υποψηφιότητα, εκτός νομίμου συνδυασμού, αποκλείεται.

Και λίγο χιούμορ (Να δίνουμε ιδέες):

*Κανένας υποψήφιος δεν μπορεί να συμμετέχει σε περισσότερους συνδυασμούς (αλλά μπορεί, όμως, να «διαθέσει» τη σύζυγό, ή το γιο του αλλού, για να το παίζει δίπορτο. Έγινε κι αυτό!).