Επισκεφθείτε τη Ζώνη του Δήμου Βοΐου

Η Ζώνη είναι ορεινό χωριό του νομού Κοζάνης. Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.050 μέτρων στις νότιες πλαγιές του όρους Βόιο και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς του νομού Κοζάνης. Η προηγούμενη ονομασία του ήταν Ζάντσικο. Τό 1929 για μικρό χρονικό διάστημα ονομαζόταν Γερακοχώρι.
 Συγκροτήθηκε σε οικισμό στις αρχές του 1700. Οι περισσότεροι κάτοικοί του χωριού προήλθαν από την Ήπειρο και ασχολούνταν με την κτηνοτροφία και την μαστορική. Οι οικοδόμοι ήταν περιζήτητοι ως τεχνίτες και ξενιτεύονταν σε όλη σχεδόν την ηπειρωτική Ελλάδα και μιλούσαν την διάλεκτο την λεγόμενη «κουδαρίτικα».  Στην αρχή του 1900 πολλοί ξενιτεύτηκαν στην Αμερική και ίδρυσαν σύλλογο με την επωνυμία «Φιλεκπαιδευτική Αδελφότης Ζάντσικου ο Άγιος Θεόδωρος». 

Ονομαστά ήταν τα δύο μοναστήρια αφιερωμένα στα Εισόδια της Θεοτόκου χτισμένα το ένα στις όχθες του ποταμιού το 1632 και το άλλο στους πρόποδες των Οντρίων το 1797. Ονομαστοί επίσης ήταν και οι πέντε νερόμυλοι κατά μήκος του ποταμού όπου σε έναν διανυκτέρευσε ο Παύλος Μελάς.

ΣΠΗΛΑΙΟ "του Βλάχου η τρύπα" ή "η τρύπα του Κωστάκη":  Ένα από τα μυστικά του τόπου μας!

Το εντυπωσιακό του σπηλαίου είναι το ύψος του που φτάνει στα 10 μέτρα και σε πολλά σημεία τα ξεπερνά. Το εσωτερικό του είναι σαν ένας διάδρομος που συνεχώς στρίβει δεξιά και αριστερά. Πολύ πλούσιος ο διάκοσμός του από σταλακτίτες και σταλαγμίτες αλλά και από οστά σε κατάσταση ημιαπολίθωσης καθώς  η είσοδός του είναι κάπως καμουφλαρισμένη με αποτέλεσμα, πολλά ζώα να πέφτουν μέσα σε αυτό και να παγιδεύονται καθώς τα πρώτα μέτρα μετά την είσοδο είναι πολύ ανηφορικά και πιθανότατα δεν μπορούν να ανέβουν. Εφόσον κάποιος καταφέρει και μπει στην σπηλιά, στη συνέχεια την διασχίζει όλη πολύ εύκολα, καθώς πρόκειται για ένα υπόγειο μονοπάτι με επίπεδο έδαφος, λες και έχει φτιαχτεί από ανθρώπινο χέρι. 

 Τα τοιχώματα του σπηλαίου είναι σε πολλά σημεία ολόκληρα καλυμμένα από σταλαγμίτες και δείχνουν με πόση υπομονή και μεράκι "εργάστηκε" χιλιάδες (ίσως και εκατομμύρια) χρόνια η φύση για να κατασκευάσει όλες αυτές τις ομορφιές.

Η σπηλιά έμεινε γνωστή ως "του Βλάχου η τρύπα" ή "η τρύπα του Κωστάκη",  λόγω ενός μύθου των χωριών με έγκλημα και τιμωρία. 

Ο Κωστάκης που ήταν βλάχος και ζούσε στην γύρω περιοχή των Οντρίων είχε ένα "κουσούρι". Έκλεβε πρόβατα από τους άλλους τσοπάνους και τα έκρυβε καλά για να μην τα βρουν, παρόλο που ο ίδιος είχε αρκετά πρόβατα δικά του ώστε να συντηρήσει πάνω και από μία οικογένειες. Κι όμως ο Κωστάκης συνέχιζε τις παρανομίες καθώς το κλέψιμο του είχε γίνει συνήθεια. Και συνεχίζει ο μύθος λέγοντας πως οι τσοπαναραίοι μη μπορώντας να τον πιάσουν, καθώς ήταν γρήγορος στο τρέξιμο, αλλά ούτε και να τον κατηγορήσουν ευθέως, τον κάλεσαν μια μέρα, λίγο πριν τον γάμο του, εκεί που έψηναν για να τον κεράσουν. Εκεί, ως αγανακτισμένο λαϊκό δικαστήριο, τον ξέκαναν και τον έσυραν πάνω στα Όντρια σε μία σπηλιά όπου και τον πέταξαν. Οι βλάχοι που κατέβηκαν από τα γύρω χωριά για τον γάμο του λίγες μέρες μετά, τον αναζητούσαν μάταια. Κάποιοι είπαν πως οι δικοί του βρήκαν το πτώμα του σε μία τρύπα..

Η ομορφιά του χωριού σε συνδυασμό και με το πολύ καλό κλίμα που έχει αποτελεί πόλο έλξης για ανθρώπους που επιθυμούν ολιγοήμερες ξεκούραστες διακοπές. Διαθέτει δύο ξενώνες και δύο ταβέρνες όπου μπορεί να εξυπηρετηθεί ο επισκέπτης.  

ΧΑΡΤΗΣ (ΖΩΝΗ ΒΟΪΟΥ)
ΠΗΓΗ: vimavoiou, users.sch.gr/chrismoraitis, el.wikipedia.org
Στοιχεία για τη σπηλιά: cyberotsarka.gr/